Φωνητική διδασκαλία σε παιδιά από 6 έως 12 ετών

Thursday, February 14, 2019 - 12:45
“Often a single experience will open the young soul to music for a lifetime” Zoltan Kodaly (μουσικοπαιδαγωγός)
 
 
Είναι πραγματικότητα. Πρέπει να ξέρεις πολύ καλά τι κάνεις για να πεις ότι μπορείς να διδάσκεις παιδιά. Τα παιδιά ακούν πολύ μα πολύ προσεκτικά και ενεργά. Η μουσική διδασκαλία και ειδικά η φωνητική είναι ένα ακόμα μεγαλύτερο στοίχημα γιατί συνδυάζει ανατομικούς, συναισθηματικούς και ψυχολογικούς παράγοντες, που φυσικά δεν είναι φανεροί στο “γυμνό” μάτι.
 
Ο φωνητικός μας μηχανισμός είναι καλά κρυμμένος μέσα στο κορμί μας και συνδυάζει εκατοντάδες παράλληλες μυϊκές κινήσεις για να επιτευχθεί. Και γιατί χρειάζεται να το ξέρω αυτό, θα ρωτούσε κάθε παιδί με ταλέντο και κλίση στο τραγούδι, αφού μπορώ με τόση ευκολία; Δες! (Πραγματικές ιστορίες , stay with me.)
 
Γιατί δυστυχώς οι χορδές μας είναι δύο και μας συντροφεύουν για μια ολόκληρη ζωή. Μακάρι να άλλαζαν σαν τα παιδικά μας δόντια...όλη η ζάχαρη και οι κακές συνήθειες θα μπορούσαν να ανήκουν στο παρελθόν αλλά...!
 
Εμείς στοχεύουμε στη σωστή διατήρηση της υγιεινής της φωνής μας, όπως και στην εδραίωση μιας σωστής τεχνικής μέσω της αναπνοής και της άρθρωσης, στη μερική τονική προσέγγιση αλλά πάνω από όλα στη χαρά της ανακάλυψης όλων αυτών.
 
Στην τάξη της Φωνητικής Διδασκαλίας με παιδιά γελάμε δυνατά, ψιθυρίζουμε μυστικά και ερμηνεύουμε σπουδαία αυτοσχεδιαστικά έργα. Τίποτα δεν είναι λάθος ή σωστό, είναι όμως ασφαλές και όχι για τη φωνή μας ανάλογα με την ηλικία μας. Και για να γίνω πιο συγκεκριμένη:
 
Η φωνητική κατασκευή ενός παιδιού
 
1. δεν είναι μικρογραφία του ενήλικου φωνητικού μηχανισμού
 
2. η δομή του είναι βασισμένη στις ανάγκες για επιβίωσή του
 
3. για να γίνει η μετάβαση στην ομιλία
 
- ο λάρυγγας κατεβαίνει σταδιακά, μια διαδικασία που περνάει το παιδί στην εφηβεία.
 
- οι λαρυγγικοί χόνδροι γίνονται πιο σφιχτοί και ευκίνητοι
 
4. Όσο μεγαλώνει το παιδί οι πνεύμονές του έρχονται σε πιο κάθετη διάταξη και μέχρι το 8ο έτος της ηλικίας του έχουν πια την ενήλικη δομή τους. Αλλά μόνο ως προς τη διάταξή τους, όχι ως προς το μέγεθος.
 
Γι αυτό και είναι αδύνατον να τραγουδήσουν μεγάλες φράσεις.
 
5. Οι χόνδροι των αρθρώσεων του λάρυγγα είναι ακόμα σχετικά μαλακοί και τόσο η μεταξύ τους κίνηση, όσο και η κίνηση μεταξύ των μυών του λάρυγγα είναι σχετικά ασταθής. Η αστάθεια τους αυτή είναι και ο λόγος που είναι αδύνατο να μην επηρεαστεί το τονικό τους κούρδισμα (η ακρίβεια στον τόνο) όταν αυξάνουν την ένταση της φωνής τους.
 
Αυξάνουν την ένταση -> ψηλώνουν σε τόνο.   
 
6. Η δομή των φωνητικών χορδών είναι πιο λεπτή και με λιγότερα στρώματα, κάτι που περιορίζει το εύρος των δονήσεων που μπορούν να παράγουν καθιστώντας αδύνατο το να έχουν μια ευρεία έκταση.
 
Συνοψίζοντας θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί γιατί τα παιδιά έχουν περιορισμένη ικανότητα στο τραγούδισμα φράσεων :
 
● Σε υψηλό τονικό ύψος
 
● Σε δυνατή ένταση
 
● Με γρήγορα περάσματα
 
● Σε συλλαβές ή φράσεις μεγάλης διάρκειας
 
● Σε οποιονδήποτε συνδυασμό των παραπάνω
 
 
Και δεν πρέπει να ξεχνάμε πως τα παιδιά κατακτούν καλύτερα μουσικές έννοιες όπως η ένταση, η ρυθμική επανάληψη και το τονικό ύψος, όταν τις συνδέουν  με άλλες αισθητηριακές εμπειρίες. Οπότε ο στόχος είναι πάντα μια ολιστική μουσική εμπειρία (ακουστική/οπτική/κινησιολογική).
 
Με αγάπη και σεβασμό,
Νία
 
Βιβλιογραφία:
 
Fisher J. & Kayes G. (2016) This is a Voice, London, U.K., Wellcome Collection.
Williams J. , (2013) Teaching Singing to Children and Young Adults, Oxford, U.K., Compton Publishing .